Budowa rozprawki – jak napisać rozprawkę?

Rozprawka jest najczęściej sprawdzaną formą wypowiedzi w szkole. Bez umiejętność prawidłowego napisania takiej pracy uczniowi niezwykle trudno poradzić sobie na przedmiocie jakim jest język polski, w którym zdolność do spójnego formułowania myśli jest jedną z podstawowych rzeczy. Rozprawka to forma pisemna mająca zadanie sprawdzić, czy osoba potrafi w dobry sposób uargumentować swoje stanowisko, a także poprzeć je wiedzą nabytą podczas zapoznawania się z obowiązkowym kanonem lektur i innymi tekstami kultury. Warto się nauczyć pisania rozprawki, ponieważ jest to jedna z dwóch form wypowiedzi, obok interpretacji wiersza, do wyboru na egzaminie maturalnym.

Jak napisać rozprawkę?

Dlaczego jednak pisanie rozprawki sprawia młodym ludziom tyle trudności? Pytanie to coraz częściej zadają sobie także rodzice, którzy podczas nauki zdalnej stali się regularnymi doradcami i wsparciem swoich pociech. Wbrew pozorom, opanowanie tej umiejętności nie jest takie trudne, jeśli przyswoi się schemat pisania takiej pracy. Wymagania postawione są dosyć jasno. Budowa rozprawki składa się z trzech podstawowych elementów: wstępu, rozwinięcia i zakończenia.

We wstępie powinno zawierać się ogólne wprowadzenie do tematu, dające sprawdzającemu do wiadomości, co stanie się przedmiotem rozważań. Wiadomości w nim zawarte rozwijane są w dalszych akapitach, więc wstęp powinien zawierać stwierdzenia raczej ogólne, które stają się punktem wyjścia dla bardziej szczegółowej argumentacji. Wstęp powinien w zdecydowany sposób odnosić się do tematu pracy, zawierać tezę, będącą głównym założeniem autora i której bronić będzie w dalszej części. Teza (lub hipoteza – wtedy argumentacja opiera się na rozważeniu alternatywy i pod koniec zdecydowaniu się na jedną z nich) wskazuje na pogląd autora pracy, jego stosunek do tematu (w przypadku rozprawki z hipotezą, teza stawiana jest w ostatnim fragmencie jako zakończenie, wnioski wyprowadzone po uzasadnieniu stanowisk).

Rozwinięcie zawiera w sobie argumenty, mające na celu poprzeć przedstawione we wstępie stanowisko. W przypadku rozprawki szkolnej należy odnieść się do tekstu zamieszczonego do tematu. Daje on pewne sugestie interpretacyjne, na których dobrze jest się oprzeć. Pierwszy argument odnosić ma się właśnie do tego tekstu, który staje się wtedy przykładem obrazującym dane stanowisko. Następny argument poparty musi być do całości tekstu, którego fragment został podany. Trzeba w nim rozszerzyć punkt widzenia, pokazać problem z innej strony, albo umocnić przekonanie zawarte w argumencie pierwszym. Trzeci, bardzo często ostatni argument, może być uzasadniony jakimkolwiek tekstem kultury, który uczeń wybiera według własnych preferencji (może być to nawet serial lub artykuł). Warto pamiętać, że każdy argument zapisuję od nowej linii lub nowego akapitu i powinien kończy się wnioskiem, zdecydowaną konkluzją. Bardzo ważne jest, by odróżniać przykład od argumentu. Ten pierwszy jest jedynie uzupełnieniem argumentu, służy do uzasadnienia jego potencjalnej słuszności. Przytoczenie tekstu kultury poprzedzone musi być przedstawieniem stanowiska, które przykład będzie obrazował.

Zakończenie to krótkie streszczenie przywołanej w rozwinięciu argumentacji i ustosunkowanie się do początkowej tezy. Ostatnia część rozprawki zawiera w sobie ogólne wnioski, wynikające z przeprowadzonych rozważań.

Choć dla wielu pisanie rozprawek to wciąż czarna magia i koszmar ze szkolnej ławki, to zgodnie z przysłowiem, praktyka czyni mistrza. Bardzo ważne jest, by regularnie ćwiczyć pisanie prac na różne tematy, by podszlifować umiejętność prowadzenia wywodu.

Możesz również polubić…